ΆρθραΔήμος ΚαρδίτσαςΤα οικονομικά των δήμων και το συνέδριο της ΚΕΔΚΕ


Τα οικονομικά των δήμων και το συνέδριο της ΚΕΔΚΕ


29/08/2012

Το κόστος της κοινωνικής πολιτικής

Την Τρίτη το πρωί, ο κ. Ασκούνης, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, έδωσε συνέντευξη σε σταθμό πανελλήνιας εμβέλειας με σκοπό να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους πραγματοποιείται έκτατο συνέδριο με θέμα τα οικονομικά των δήμων. Η επιθετικότητα της δημοσιογράφου ήταν τόσο έκδηλη που μου προξένησε εντύπωση. Βέβαια δεν είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνω επιθετικότητα από πλευράς των πολιτών εναντίον της Αυτοδιοίκησης. Δε τη θεωρώ τελείως ανυπόστατη. Οι διοικήσεις των δήμων της χώρας κινούμενες στο πλαίσιο της προβληματικής ελληνικής δημόσιας διοίκησης δε θα μπορούσαν να διαφοροποιηθούν σε τέτοιο βαθμό ώστε να ξεφύγουν της κριτικής. Από αυτό το σημείο όμως μέχρι να στοχοποιούνται ως οι κύριοι υπαίτιοι του ελληνικού προβλήματος του χρέους υπάρχει τεράστια απόσταση.

Για τις λειτουργικές ανάγκες των ΟΤΑ (ΚΑΠ) το 2009 δόθηκαν 2.845.000.000 ευρώ, το 2010 δόθηκαν 2.012.000.000 ευρώ, για το 2011 αποδόθηκαν 2.133.135.338 και 925.992.696 ευρώ για μεταφερόμενες αρμοδιότητες και καθαρίστριες. Για το 2012 θα είναι λιγότερα από 1,2 εκατ. συν 925.992.696 ευρώ για τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες.

Η μηνιαία επιχορήγηση των δήμων το 2011 ανέρχονταν στα 168 εκ. ευρώ, τον Ιούνιο του 2012 μειώθηκαν στα 135 εκ. ευρώ και τώρα με τις νέες περικοπές ανέρχονται στα 96 εκ. ευρώ, με ανοικτό το ενδεχόμενο να φτάσουν τους επόμενους μήνες τα 72 εκ. ευρώ. Η μείωση ξεπερνά κατά πολύ το 50%. Δε γνωρίζω άλλο τομέα του δημοσίου που να συμμετείχε σε τέτοιο βαθμό.

Τα ποσά αυτά βέβαια δε συμπεριλαμβάνουν τις προσπάθειες των δήμων για σημαντικά έργα που οφείλονται σε προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ, ο Θησέας και το ΕΠΤΑ παλαιότερα. Συζητάμε για το κόστος των υπηρεσιών που ένας δήμος προσφέρει. Ενώ λοιπόν οι δήμοι διαχειρίζονται όλες τις κοινωνικές δομές εκτός της Υγείας, διαχειρίζονται λιγότερο του 3% του ΑΕΠ. Και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν έχουμε συνειδητοποιήσει. Οι υπηρεσίες τις οποίες έχουμε ανάγκη στη καθημερινότητά μας διεκπεραιώνονται μέσω της – προβληματικής σε πολλές περιπτώσεις – διαχείρισης των δήμων. Επιδόματα πρόνοιας, ΚΑΠΗ, Βρεφονηπιακοί Σταθμοί, ΚΔΑΠ και Βοήθεια στο Σπίτι αποτελούν τα σημαντικότερα. Ακόμη και οι υπηρεσίες που λογίζονται ως ανταποδοτικές, χωρίς πάντα να είναι, με κυριότερη την καθαριότητα και τη διαχείριση ενός τεράστιου όγκου αποβλήτων και απορριμμάτων, υποστηρίζονται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και ασφαλώς δε θα θέλαμε να αναλογιστούμε το κόστος των υπηρεσιών αυτών εάν τις αναλάμβανε κάποιο Υπουργείο ή Οργανισμός στην Αθήνα.

Η ΔΕΗ για παράδειγμα ζητά συνεχώς αυξήσεις στα τιμολόγιά της, κάτι που δε συμβαίνει με τα δημοτικά τέλη. Στην Καρδίτσα δεν υπήρξε αύξηση στα δημοτικά τέλη κατά τη διοίκηση του κ. Βερίλλη. Καμία! Εάν ένας συμπολίτης μας κάνει τον κόπο και συγκρίνει ένα λογαριασμό της ΔΕΗ πριν από οκτώ ή δέκα χρόνια με ένα σημερινό θα διαπιστώσει το χάσμα μεταξύ της αυξήσεως του ρεύματος σε σχέση με το ποσοστό αύξησης των δημοτικών τελών. Η διοίκηση του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για το 2011 δαπάνησε μεταξύ άλλων 1,3 εκατ. Ευρώ για ανακαίνιση ενός κάμπινγκ, 430.189 ευρώ για τον «σχεδιασμό και εσωτερικό κανονισμό της Εταιρείας Αξιοποίησης», 526.375 ευρώ για τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων με τα ακίνητα του Αριστοτελείου, 505.516 ευρώ για την ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου Ερευνών, 250.000 ευρώ για τη λειτουργία των κυλικείων και πάει λέγοντας. Τέτοια ποσά δε δαπανώνται σήμερα από τους δήμους σε καμία περίπτωση και για πάρα πολλούς λόγους. Έστω ότι ένας κακός δήμαρχος θα ήθελε να τα ξοδέψει. Θα έπρεπε αρχικά να τα βρει, να ετοιμάσει μελέτες, να λάβει την έγκριση από επιτροπές και δημοτικά συμβούλια. Η αντιπολίτευση θα έκανε πάρτι εκθέτοντάς τον στα μάτια των συμπολιτών του. Ακόμη όμως και αν όλοι οι αιρετοί συμφωνούσανε, ήτανε δηλαδή στο κόλπο, θα απορρίπτονταν η δαπάνη από τον έλεγχο νομιμότητας.

Συνεχίζοντας την υπόθεση εργασίας, ας φανταστούμε ότι όλοι οι δήμοι αποφασίζουνε για το 2012 να φάνε το σύνολο της επιχορήγησης σε σουβλάκια. Σε μια τέτοια περίπτωση θα συμμετείχαν στο δημόσιο χρέος κατά 2% περίπου, εκτός από την περίπτωση που κόβανε αποδείξεις και υπήρχε η επιστροφή του ΦΠΑ στο κράτος, οπότε θα συμμετείχανε κατά πολύ λιγότερο! Εάν η γραφειοκρατία και η διαφθορά στοιχίζουν το 10 με 15% του ετήσιου κύκλου τους – θέτω ένα τεράστιο ποσοστό για το οποίο δεν έχω καμία ένδειξη – η συμμετοχή των Δήμων στο δημόσιο χρέος αποτελεί ποσοστό κάτω από το 0,2% σε γενικές πάντα γραμμές. Μπορεί βέβαια κάποιος να ισχυριστεί ότι η σύγκριση ενός ετήσιου εξόδου με το δημόσιο χρέος δεν έχει επιστημονική υπόσταση επειδή θα έπρεπε να εξετάσουμε τη συμμετοχή του εξόδου αυτού στο ετήσιο έλλειμμα αλλά θέλουμε να ελπίζουμε ότι εφόσον ματώσουμε με τα καινούργια μέτρα το πρωτογενές έλλειμμα θα εξαλειφθεί. Θεωρητικά η συσσώρευση ελλειμμάτων εξαιτίας των δήμων θα μπορούσε να οδηγήσει μακροχρόνια σε μεγάλο χρέος. Αυτή όμως δεν είναι η περίπτωση της Ελλάδας.

Οι κυβερνήσεις γνωρίζουνε την αρνητική γνώμη των πολιτών για την Αυτοδιοίκηση. Της αναθέτουνε λοιπόν συνεχώς αυξημένες αρμοδιότητες χωρίς να μεταφέρουν τους πόρους που απαιτεί το Σύνταγμα. Έτσι οδηγούμαστε στο εξής θαύμα: Το κράτος δε μειώνει το έλλειμμα κατά το ποσοστό των πόρων που παρακρατεί από τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες επειδή οδηγεί τα χρήματα αυτά κάπου αλλού. Οι αρμοδιότητες δεν ασκούνται με την ποιότητα που θα έπρεπε εφόσον δε χρηματοδοτούνται ή υποχρηματοδοτούνται. Το κράτος υποδεικνύει το δρόμο του δανεισμού στους δήμους ώστε αυτοί να υποστηρίξουνε τη μεταφερόμενη αρμοδιότητα. Έπειτα βγαίνει κάποιος υπουργός και με στόμφο ανακοινώνει ότι οι δήμοι είναι χρεωμένοι. Χρωστάνε στις τράπεζες!

Η κοινωνική πολιτική σε πανελλήνιο επίπεδο δόθηκε στους δήμους για να στοιχίζει στο κράτος όσο τα λειτουργικά έξοδα και τα ενοίκια των Υπουργείων στην Αθήνα.

Έχω το θάρρος να υποστηρίζω τα παραπάνω επειδή έχω ασκήσει οξεία κριτική στον τρόπο διαχείρισης του δήμου Καρδίτσας. Επομένως δεν προσπαθώ να δικαιολογήσω τις δημοτικές αρχές ανά την Ελλάδα, ίσα-ίσα που αυτές βαρύνονται με ευθύνες. Επιλέγουν την ευνοιοκρατία, την αναξιοκρατία και τους τακτικισμούς με στόχο την επανεκλογή τους. Κατά κανόνα έχουν στενό ορίζοντα. Έχουν κάνει και χάρες. Όλοι το γνωρίζουμε αυτό. Καλό όμως είναι όταν αναφερόμαστε σε συγκεκριμένα θέματα να είμαστε στην ψύχραιμη θέση να τα τοποθετούμε στις σωστές τους διαστάσεις. Και για τους δήμους με τις χιλιάδες αδυναμίες τους ασφαλώς δεν είναι αυτές που τόσο εύκολα φανταζόμαστε.

Γιάννης Γεννάδιος



άλλα άρθρα στην κατηγορία Δήμος Καρδίτσας


15/12
2024
15/12/2024
19/08
2024
19/08/2024
18/06
2024
18/06/2024

προβολή όλων των άρθρων της κατηγορίας

στείλτε μου ένα email

επικοινωνήστε μαζί μου κάνοντας χρήσης της παρακάτω φόρμας.